Γράφει ο μαθητής Δημήτρης Παπαναγιώτου
Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια πιο έντονη
προσπάθεια να ευαισθητοποιηθούν οι καταναλωτές για την επικινδυνότητα που έχουν
στην υγεία τους τα υποκατάστατα των τροφίμων και ιδίως η ασπαρτάμη. Αλλά ποια
είναι η ασπαρτάμη και γιατί ενοχοποιείται;
Σε ποια προϊόντα συναντάται και
σε ποια μορφή;
Είναι, αρχικά, χρήσιμο να
αποσαφηνίσουμε την ουσία "ασπαρτάμη" και τα συστατικά της.
Η
ασπαρτάμη εμφανίζεται στα τρόφιμα με τις ονομασίες "Nutra-Sweet", "Equal", "Spoonfull", "Canderel" ή
"υποκατάστατο ζάχαρης" και με τις κωδικές ενδείξεις Ε951 και
Ε950-999, ενώ η χημική της ονομασία είναι "L-Aspartyl LPhenylalaninmethylester". Χαρακτηρίζεται
από την ιδιαίτερα γλυκιά της γεύση, καθώς είναι 200 φορές πιο γλυκιά από τη
συνηθισμένη ζάχαρη και έχει μόλις 4 kcal/ gr. Αποτελεί βασικό
συστατικό και περιλαμβάνεται σε πάνω από 9000 προϊόντα, σε περισσότερες από 90
χώρες του πλανήτη. Μέσα στο σώμα, λοιπόν, η ασπαρτάμη διασπάται στα συστατικά
της, 40% aspartamin, 50% φαινυλαλανίνη και 10% μεθανόλη.
Αναλυτικά, η φαινυλαλανίνη είναι
ιδιαίτερα επικίνδυνη στα άτομα με φαινυλκαιτονουρία καθώς δυσκολεύονται να την
μεταβολίσουν με αποτέλεσμα σοβαρά σωματικά και νοητικά προβλήματα. Η αυξημένη
περιεκτικότητα φαινυλαλανίνης στο αίμα οδηγεί σε μείωση του επιπέδου
σεροτονίνης στον εγκέφαλο και προκαλεί συναισθηματικές διαταραχές.
Το ασπαρτικό οξύ είναι ακόμη πιο
επικίνδυνο, είναι τοξικό για τα εγκεφαλικά κύτταρα και με βάση επιστημονικές
έρευνες προκαλεί βαριές νευρολογικές διαταραχές. Ο εγκέφαλος δεν προστατεύεται
πλήρως και είναι ευάλωτος σε χρόνιες καταστάσεις υψηλών συγκεντρώσεων ουσιών-
δηλητηρίων στο αίμα, οι οποίες βλάπτουν ολοσχερώς τους νευρώνες προτού γίνουν
ορατά τα προβλήματα.
Έπειτα, η μεθανόλη είναι ομοίως
επικίνδυνη και απελευθερώνεται από την ασπαρτάμη στο σώμα μόλις έρθει σε επαφή
με το ένζυμο chymotrypsin και στην παράλληλη είσοδό της με ελεύθερη
μεθανόλη και εάν θερμανθεί σε θερμοκρασίες άνω των 30οC. Η μεθανόλη
αποσυντίθενται μέσα στο σώμα σε φορμαλδεΰδη και οξύ μεθανίου, τα οποία είναι
θανατηφόρα δηλητήρια, προστίθενται στον οργανισμό και δεν αποβάλλονται ποτέ.
Κάποια συμπτώματα από δηλητηρίαση μεθανόλης είναι ο πονοκέφαλος, το σφύριγμα
στα αυτιά, η αναγούλα, οι πόνοι στο στομάχι, το αίσθημα κόπωσης, η ζάλη, τα
κενά μνήμης, οι διαταραχές συμπεριφοράς και το πιο κοινό η θολή όραση.
Κατά τη θέρμανση και αποσύνθεση της
ασπαρτάμης παράγεται και το DKP (δικετοπιπεροζίνη) που
ενοχοποιείται για όγκους στον εγκέφαλο.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας
των Τροφίμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EFSA) και τον Αμερικανικό
Οργανισμό τροφίμων και Φαρμάκων των Η.Π.Α. (FDA) η ασπαρτάμη είναι
ασφαλής για κατανάλωση από το γενικό πληθυσμό, με εξαίρεση τα άτομα με φαινυλκαιτονουρία.
Όμως, πολλές έρευνες υπογραμμίζουν ακριβώς το αντίθετο και καταγγέλλουν
παραποίηση και αλλοίωση των αποτελεσμάτων στις μελέτες και τις έρευνες που διεξάγουν φαρμακευτικοί και χημικοί
κολοσσοί. Αξιοσημείωτο είναι το
γεγονός ότι το "γλυκό δηλητήριο", η ασπαρτάμη, μέχρι τη δεκαετία του
1970 συμπεριλαμβανόταν σε μυστική λίστα της CIA ως ιδανικό μέσο
βιοχημικού πολέμου.
Ποια προϊόντα περιέχουν ασπαρτάμη; Πώς
τα αναγνωρίζουμε;
Αυτά είναι χιλιάδες, γι' αυτό μια
συμβουλή είναι ΠΡΟΣΟΧΗ στα προϊόντα που
ισχυρίζονται ότι δεν περιέχουν καθόλου ζάχαρη, αλλά ταυτόχρονα είναι πολύ
γλυκά. Αυτά μπορεί να είναι: αναψυκτικά, τσίχλες, καραμέλες, δημητριακά, μπάρες
δημητριακών, σιρόπια, παγωτά, ζελέ, ποτά, φάρμακα και πολλά ακόμη.
Επίσης, στην ετικέτα του τροφίμου
υποχρεωτικά αναγράφεται η ύπαρξη φαινυλαλανίνης, και κάποια από τις ενδείξεις
ως συστατικό, "Nutra-Sweet", "Equal", "Spoonfull", "Canderel" ή
"υποκατάστατο ζάχαρης" ή
θα αναγράφεται το Ε951 ή το Ε950-999.
Η ασπαρτάμη είναι ένα από τα εκατοντάδες χιλιάδες πρόσθετα και
υποκατάστατα που απειλούν την ανθρώπινη υγεία.
Θέλει, λοιπόν, ιδιαίτερη προσοχή στο τι
επιλέγουμε να φάμε καθώς πολλά είναι τα επικίνδυνα συστατικά που κρύβονται από
πίσω και κανείς δεν τα αναφέρει, για να ενημερωθούν οι καταναλωτές.