Εξερευνώντας ένα θέμα: "Σχολικός εκφοβισμός"


  Ακόμα και αν δεν έχεις πέσει θύμα εκφοβισμού, είναι πολύ σημαντικό να ξέρεις τι πρέπει να κάνεις αν σου συμβεί και με ποιο τρόπο μπορείς να βοηθήσεις τους φίλους σου ή τους συμμαθητές σου που μπορεί να εκφοβίζονται.

Τι είναι ο εκφοβισμός:
Ένας μαθητής εκφοβίζει όταν, χωρίς λόγο και για μεγάλο διάστημα, επιτίθεται σε συμμαθητές του με σκοπό να τους προκαλέσει σωματικό ή ψυχικό πόνο. Ο εκφοβισμός ανάμεσα στους μαθητές μπορεί να πάρει διάφορες μορφές.
 
Πώς εκδηλώνεται:
·      με χειρονομίες, σπρωξιές, ξυλοδαρμούς, μπουνιές, χτυπήματα (σωματική βία)
·       με βρισιές, προσβολές, απειλές και κοροϊδίες (λεκτικός εκφοβισμός)
·       με καταστροφή προσωπικών αντικειμένων και κλοπές
·       με αποκλεισμό και απομόνωση από παρέες, ομαδικά παιχνίδια και κοινωνικές δραστηριότητες
·       με απειλητικά μηνύματα στο κινητό ή στο e-mail σου

Τι μπορείς να κάνεις:
Μπορεί να είναι δελεαστικό το να εκδικηθείς το παιδί που σε εκφοβίζει. Αλλά αυτό σίγουρα δεν είναι η λύση γιατί αυτή η συμπεριφορά θα προκαλέσει και άλλη βία.
Ο καλύτερος τρόπος είναι να αποχωρήσεις από το περιστατικό, να είσαι μαζί με άλλα παιδιά και να ενημερώσεις έναν ενήλικα (δάσκαλο και/ή γονέα).  

Αυτοί είναι κάποιοι τρόποι για να χειριστείς τον εκφοβισμό:
·       Ενημέρωσε έναν ενήλικα. Δάσκαλοι, διευθυντές και γονείς όλοι μπορούν να βοηθήσουν στο να σταματήσει ο εκφοβισμός.
·       Να αποφεύγεις το παιδί που σε εκφοβίζει και έχε πάντα μαζί σου ένα φίλο σου. Κάνε μια προσπάθεια να είσαι πάντα με ένα φίλο σου ή με μια παρέα. Κάνε και εσύ το ίδιο για κάποιο άλλο παιδί που μπορεί να είναι και αυτό θύμα εκφοβισμού.
·       Κράτα το θυμό σου. Είναι φυσικό να θυμώνεις, αλλά τα παιδιά που εκφοβίζουν  λαμβάνουν ικανοποίηση από αυτό. Στο βαθμό που μπορείς κάνε μια προσπάθεια να μην δείχνεις ότι έχεις θυμώσει.
·       Απομακρύνσου και αγνόησε το παιδί που σε εκφοβίζει. Πες του ξεκάθαρα να σταματήσει αμέσως και απομακρύνσου. Όταν αγνοείς τον εκφοβιστή αυτό σημαίνει ότι δεν ενδιαφέρεσαι και δε σε νοιάζει. Τελικά ο εκφοβιστής θα σταματήσει να σε εκφοβίζει, όταν βλέπει ότι δεν του δίνεις σημασία.
·       Να θυμάσαι ότι δε φταις εσύ! Και να μη νιώθεις ντροπή γι αυτό που σου συμβαίνει. 

 

Προσοχή όμως!! 
 Όλες οι μορφές μαθητικής επιθετικότητας
δεν αποτελούν εκφάνσεις του σχολικού εκφοβισμού και της
βίας στο σχολείο.
Για παράδειγμα, η έκφραση επιθετικότητας στα πλαίσια
κάποιου παιχνιδιού εξαιτίας μιας διαφωνίας, δεν αποτελεί
αναγκαστικά μορφή εκφοβισμού.
Επίσης, η επιθετικότητα μπορεί να μετασχηματιστεί σε
μορφές συμπεριφοράς κοινωνικά αποδεκτές, όπως είναι η
διεκδικητικότητα, η πρωτοβουλία, το θάρρος της γνώμης, η
δημιουργικότητα, η επιθυμία για μάθηση. 


Πατώντας εδώ μπορείτε να παρακολουθήσετε ένα βίντεο της Εκπ/κής Τηλεόρασης που είναι σχετικό με το θέμα. Τίτλος του: "Κρυμμένος θυμός".


***Βιβλιογραφία σχετική με το σχολικό εκφοβισμό***


 "Τι κάνεις όταν σ΄έχουν βάλει στο μάτι!"
  Η συγγραφέας του βιβλίου, Michele Elliott (εκπαιδευτικός, παιδοψυχολόγος), υπήρξε ιδρύτρια της βρετανικής μη-κυβερνητικής οργάνωσης Kidscape και πρόεδρος σε Επιτροπές του Διεθνούς Οργανισμού Υγείας (W.H.O.) συμβάλλοντας ουσιαστικά στην καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού.
Στο βιβλίο της, το οποίο στηρίζεται σε μαρτυρίες νέων, απαντά με γλώσσα φιλική και απλή σε ερωτήματα, όπως για παράδειγμα:
Σε ποιον να μιλήσεις αν σε πειράζουν;
Τι συναρπαστικό βρίσκει κανείς κάνοντας τους άλλους δυστυχισμένους;
Πώς να αντιμετωπίσεις το θυμό σου;
Πώς να χειρίζεσαι προσβολές και πειράγματα;
Πώς να λες ΟΧΙ!

  "Μίλα μη φοβάσαι"
 3 ιστορίες για τη βία στο σχολείο
Η Ελίνα κάνει τη ζωή της Ισιδώρας αφόρητη στο σχολικό με αποτέλεσμα να κινδυνεύσουν όλοι. Ο Νίκος άρπαξε τα γυαλιά του Γιώργου, γιατί υποστήριζε άλλη ομάδα. Ένας "κακός", από ζήλια για την αδελφή του, τρομοκρατεί όλα τα παιδιά στο σχολείο, μήπως και του δώσουν σημασία οι γονείς του!
Μια συνωμοσία σιωπής τους εμποδίζει όλους να μοιραστούν τα προβλήματά τους και να ζητήσουν βοήθεια. Πώς θα πειστούν να μιλήσουν;

Στο βιβλίο αυτό λογοτέχνες, ζωγράφοι, εκπαιδευτικοί και ειδικοί επιστήμονες γίνονται μια παρέα και χαρίζουν στα παιδιά τρεις ιστορίες, ζωγραφιές και δραστηριότητες, στις οποίες κάθε παιδί θα ανακαλύψει τον εαυτό του ή οικείες του καταστάσεις! Με το έργο του ο καθένας τα παρακινεί: "Μίλα μη φοβάσαι".

 "Οι νταήδες του σχολείου είναι βλάκες"
Αν έχεις βαρεθεί να σε πειράζουν, να σε σπρώχνουν, να σε απειλούν, ή να σε κοροϊδεύουν, αυτό το βιβλίο είναι για σένα. Ο συγγραφέας του γνωρίζει πόσο βλάκες είναι οι νταήδες του σχολείου. Και ξέρει τον τρόπο για να τους αποφεύγεις. Διασκεδάζοντας με τα αστεία και τα σκίτσα του, θα μάθεις και κάποιους δοκιμασμένους τρόπους που θα σε βοηθήσουν να αντιμετωπίσεις τους νταήδες όπως:
- να τους κρατάς σε απόσταση
- να κάνεις πολλούς φίλους. Οι νταήδες δεν αντέχουν να βλέπουν ομάδες χαρούμενων, χαμογελαστών, φιλικών παιδιών.
Θα μάθεις επίσης μερικές σημαντικές αλήθειες για τους νταήδες, όπως ότι:
- Λατρεύουν να έχουν τον έλεγχο και την εξουσία.
- Δεν τους αρέσει να χάνουν.
- Όσο κι αν τους αγνοήσεις δεν πρόκειται να εξαφανιστούν.
Διάβασε αυτό το βιβλίο, αν θέλεις να ξεφορτωθείς τους νταήδες από τη ζωή σου!
(Υ.Γ. Αν είσαι νταής, αυτό το βιβλίο είναι επίσης για σένα!)

  "Νταήδες, εξυπνάκηδες, δήθεν φίλοι....κι εσύ!"
Τους ξέρεις δα αυτούς τους τύπους...
Οι νταήδες προσπαθούν να σε φοβίσουν.
Οι εξυπνάκηδες κάνουν σαρκαστικά σχόλια εις βάρος σου.
Οι δήθεν φίλοι σου γυρνούν ξαφνικά την πλάτη, χωρίς καμιά εξήγηση.
Ίσως καταλήξεις να νιώθεις αποτυχημένος.
Αλλά δεν είναι ανάγκη.
Απλώς πρέπει να χτίσεις τις άμυνές σου, ώστε να μην μπορούν να σε επηρεάσουν οι νταήδες.
Αυτό το βιβλίο θα σου δείξει τον τρόπο...
 
 "Κόκκινη κάρτα στη βία!"
Η ιστορία των Γκασπάρ, Ζαν-Πιέρ και Αμινάτα απεικονίζει τη σχέση των εφήβων με τη βία. Το βιβλίο αυτό θέλει να συμβάλει στην ειρηνική λύση των διαφορών μέσα και έξω από το σχολείο, με τη συζήτηση τόσο στην αίθουσα διδασκαλίας όσο και στο σπίτι. Συζητάμε μαζί κι ακούμε τον άλλον: είναι τα δυο προπύργια ενάντια σε μια βία που κατάντησε φαινόμενο καθημερινό και απειλεί να σαρώσει την ελευθερία της μάθησης.


Τ΄ αποτελέσματα της έρευνας στο σχολείο μας για το σχολικό εκφοβισμό μπορείτε να τα δείτε εδώ και εδώ. 

Εδώ και εδώ οι εκδηλώσεις μας πάνω στο θέμα, μέσα στο χώρο του σχολείου.

Το έργο (βλέπε εδώ) που κοσμεί τον τοίχο του σχολείου μας μας υπάρχει για να μας θυμίζει ότι ποτέ σε έναν σχολικό χώρο δε θα πρέπει να βλέπουμε τέτοια πρόσωπα παιδιών-θυμάτων σχολικού εκφοβισμού! 

Ο Νορβηγός καθηγητής ψυχολογίας Dan Olweus, πρωτοπόρος στην έρευνα του φαινομένου της κακοποίησης παιδιών από συνομήλικους, έχει δηλώσει το εξής:
«Κάθε άτομο έχει το δημοκρατικό δικαίωμα να είναι ελεύθερο από εκφοβισμό και επανειλημμένη, εσκεμμένη ταπείνωση, τόσο στο σχολείο όσο και στην ευρύτερη κοινωνία. Κανένας μαθητής δεν πρέπει να φοβάται να πάει σχολείο λόγω απειλούμενης παρενόχλησης ή ταπείνωσης, και κανένας γονιός δεν πρέπει να έχει αγωνία ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί στο παιδί του!»