20 Δεκεμβρίου 2012

"Φτωχοί και Άγιοι"

 Τη σύνθεση «Φτωχοί και Άγιοι»  παρακολούθησαν οι μαθητές του σχολείου μας στη σκηνή της αίθουσας τελετών του σχολείου σήμερα Πέμπτη 20/12/2012.
Η παράσταση στηρίζεται σε πέντε διηγήματα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη διασκευασμένα από τους θεατρικούς συγγραφείς Αντώνη και Κωνσταντίνο Κούφαλη με κοινό θεματικό άξονα την αποκατάσταση του κοινωνικού δικαίου και την εμβληματική παρουσία της γυναίκας – μάνας, που αποτελούν μαζί τους πυλώνες του παπαδιαμαντικού σύμπαντος.
Τα διηγήματα προέρχονται από το τεράστιο απόθεμα του συγγραφέα και είτε ανήκουν στα εντελώς αντιπροσωπευτικά του Η Σταχομαζώχτρα, Ο Αμερικάνος - είτε στα λιγότερο γνωστά αλλά με ιδιαίτερη δύναμη λόγου και εικόνας - Το Χριστόψωμο, Η Ντελησυφέρω, Ο πολιτισμός εις το χωρίον. Συνδέονται με έναν πρόλογο, προσθήκη της σκηνοθέτιδος, από επιστολές του συγγραφέα προς τον πατέρα του και αποσπάσματα άλλων διηγημάτων του, αυτοβιογραφικού χαρακτήρα, που καθορίζει το στίγμα του έργου και αναδεικνύει τον ψυχισμό του συγγραφέα.
Ο λόγος του Παπαδιαμάντη κυριαρχεί σαν ένα μοναδικό μάθημα γλώσσας και αισθητικής, με τα κείμενα να εναλλάσσονται και τους ηθοποιούς να μπαινοβγαίνουν σε ρόλους και καταστάσεις, αγγίζοντας τις ψυχές των θεατών, διαπερνώντας όλο το φάσμα των ψυχικών διακυμάνσεων της ανθρώπινης ύπαρξης, «σαν να΄χαν ποτέ τελειωμό τα πάθια κι οι καημοί του κόσμου», αλλά και την χαρά, το γέλιο, το πείραγμα, ενώ το άγνωστο σε πολλούς χιούμορ του συγγραφέα αναδεικνύεται περίτρανα.

Ο θεατρικός συγγραφέας Κων/νος Κούφαλης επισημαίνει ότι η διασκευή έγινε «με στόχο να αναδειχθεί το θέατρο χωρίς να πειραχθεί ο λόγος του Παπαδιαμάντη». «Πιστεύουμε ότι ο Παπαδιαμάντης είναι ο μεγαλύτερος διηγηματογράφος που μέσα στο έργο του περικλείει όλο τον κύκλο της ανθρώπινης ζωής, από τη γέννηση ως τον θάνατο. Είναι ειδική περίπτωση ο Παπαδιαμάντης», συνεχίζει ο Αντώνης Κούφαλης: «Αποδίδει την έννοια της δικαιοσύνης, τιμωρεί και αποκαθιστά».
Με εικόνες που διαθέτουν μιαν «εκκωφαντική ησυχία» που «σκεπάζεται από χιόνι» και μια γλώσσα που «αιχμαλωτίζει» το κοινό, οι αδελφοί Κούφαλη δούλεψαν τα κείμενα και έφτιαξαν διαλόγους με τη γλώσσα του συγγραφέα. «Η γλώσσα, η ιδιαιτερότητα των ηρώων, η θεματολογία προσφέρουν στον Παπαδιαμάντη ένα παγκόσμιο στοιχείο που ξεπερνά κατά πολύ το τοπικιστικό πνεύμα», καταλήγουν, εξηγώντας ότι η θεατρικότητα είναι μέσα στα ίδια του τα κείμενα.

Η παράσταση αρχίζει με ανάγνωση κάποιων γραμμάτων του συγγραφέα και βαθμιαία η θεατρικότητα της ιδιόλεκτης γραφής του, δημιουργεί εικόνες, συναισθήματα και μοσχοβολά Ελληνική παράδοση.
Ο λόγος του Παπαδιαμάντη παρουσιάζεται περισσότερο επίκαιρος από ποτέ. Ένα έργο δυνατό, ψυχογραφικό, με έκδηλες τις κοινωνικές αναφορές και τις επικρατούσες αντιλήψεις, που ελάχιστα μοιάζουν να διαφοροποιούνται στις μέρες μας, η κατάδειξη ενός κοινωνικού συστήματος που αφήνει τον απλό, καθημερινό άνθρωπο έρμαιο στην τύχη του, η χειροπιαστή φτώχια με όλα τα συμπαρομαρτούντα της, η αδικία, η μέθη, η χαρτοπαιξία, η τοκογλυφία, ακόμη και ο φόνος, αλλά και η εγκαρτέρηση, ο αγώνας, η ελπίδα, ότι αύριο ξημερώνει μια άλλη μέρα, ένας κόσμος απίστευτα πονεμένος γι' αυτό και τόσο αληθινός και σημερινός. Ένας κόσμος που πάσχει απλώς και μόνο επειδή ζει.